Tematyka badań prowadzonych w Instytucie Parazytologii im. Witolda Stefańskiego PAN
W badaniach morfologicznych dominuje obecnie zagadnienie organogenezy, w badaniach genetycznych - poszukiwanie pokrewieństw między taksonami różnych szczebli w obrebie dużych grup systematycznych pasożytów, w badaniach ekologicznych - poszukiwanie naturalnych rezerwuarów ludzkich chorób odzwierzęcych, takich jak borelioza, włośnica czy echinokokoza. Prowadzone są prace nad skatalogowaniem wszystkich robaków pasożytniczych zarejestrowanych w Polsce (w ramach programu Fauna Europaea). Kontynuowane są badania pasożytów zwierząt antarktycznych, przynoszące nowe dane z tego trudno dostępnego rejonu geograficznego.
Badania nad biologią pasożytów
- morfologia pasożytów na poziomie mikroskopu świetlnego i elektronowego, oraz na poziomie molekularnym;
- badanie cyklów rozwojowych pasożytów z uwzględnieniem warunków środowiska;
- systematyka różnych grup pasożytów;
- biologia populacyjna pasożytów;
- struktura zespołów pasożytniczych w różnych ekosystemach, z uwzględnieniem czynników antropopresyjnych;
- rejestracja pasożytów występujących u różnych grup zwierząt wolno żyjących;
W tych badaniach prowadzonych często we współpracy z innymi ośrodkami, uwzględnia się także aspekty parazytologii medycznej. W tej dziedzinie prowadzi się głównie badania nad mechanizmami obronnymi żywiciela w chorobie włośnicowej, wywoływanej przez nicienia Trichinella spiralis. Prowadzone są również badania nad naturą enzymów występujących w różnych stadiach rozwojowych helmintów. Prowadzone są badania nad możliwością wykorzystania grzybów do biologicznej walki z pasożytami zwierząt użytkowych i upraw roślinnych.
Badania nad fizjologią układu pasożyt-żywiciel;
- fizjologiczne uwarunkowania inwazji pasożytów;
- wzajemne oddziaływanie organizmów w układzie pasożyt- żywiciel;
- reakcje obronne żywiciela w chorobach pasożytniczych;
Obecnie badania koncentrują się na parazytozach koni, owiec oraz jeleniowatych, ze szczególnym uwzględnieniem nie znanych dotąd parazytoz, takich jak aswortioza, elafostrongyloza i neosporoza. Prowadzone są także prace nad toksokarozą psów i kotów.
W tak zakreślonych ramach w każdym roku badania są wzbogacane o rozwiązywanie określonych zagadnień, wyłaniających się z wcześniejszych badań, lub wynikających z aktualnych potrzeb gospodarczych i zdrowotnych. Prowadzone badania mają charakter interdyscyplinarny. Większość prac reprezentuje wysoki, światowy poziom, zapewniający Instytutowi znaczącą pozycję wśród placówek badawczych. Prace mają przede wszystkim aspekt poznawczy, jednak często w dziedzinie weterynaryjnej, są podstawą opracowań aplikacyjnych, mających na celu zwalczanie pasożytów zwierząt gospodarskich oraz zmniejszenie strat w produkcji zwierzęcej.
Badania nad epizootiologią i zwalczaniem chorób pasożytniczych zwierząt;
- dynamika występowania pasożytów zwierząt użytkowych;
- wpływ warunków hodowlanych na rozprzestrzenianie się chorób pasożytniczych;
- poszukiwanie nowych ras zwierząt gospodarskich opornych na choroby pasożytnicze;
- skuteczność leków przeciwpasożytniczych;
- diagnostyka molekularna i immunodiagnostyka chorób pasożytniczych;
- opracowywanie szczepionek przeciw pasożytom.